Gdyby nie podesty robocze, wiele prac nie zostałoby wykonanych – lub tylko z dużymi trudnościami i niepotrzebnym ryzykiem. Same podesty nie są jednak automatycznie bezpieczniejsze – również tutaj mogą dojść do poważnych lub nawet śmiertelnych wypadków. Ryzyko można jednak w dużym stopniu ograniczyć, dlatego ich obsługa musi przejść odpowiednie szkolenie. W Niemczech odbywa się ono zgodnie z obowiązującymi przepisami DGUV. Jak wygląda szkolenie do obsługi podestów roboczych w Niemczech i jakie są wymagania wobec operatorów – o tym piszemy w tym artykule.
Szkolenie do obsługi podestów roboczych jest w Niemczech obowiązkowe
Praca z podestem oznacza codzienne narażenie na ryzyko wypadku. Szczególnie podczas pracy na wysokości, przemieszczania maszyny czy pracy na różnych rodzajach podłoża dochodzi do sytuacji, które mogą być niebezpieczne dla życia. Osoba obsługująca podest musi umieć na czas rozpoznać wszystkie zagrożenia i działać tak, aby nie doszło do szkód materialnych ani uszczerbku na zdrowiu. Ponosi za to również pełną odpowiedzialność. Aby jednak potrafiła zidentyfikować ryzyko, musi najpierw przejść szkolenie, podczas którego – przynajmniej na początek – zdobędzie niezbędne doświadczenie.
Nie ma przy tym znaczenia, czy obsługujesz podesty robocze codziennie, czy tylko sporadycznie – bez ukończonego szkolenia potwierdzonego odpowiednią legitymacją lub certyfikatem nie wolno uruchamiać maszyny. Podstawowymi przepisami prawnymi dotyczącymi szkolenia operatorów podestów są DGUV Grundsatz 308-008 oraz DGUV Regel 100-500. Przepisy te stanowią m.in., że podesty robocze mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby odpowiednio przeszkolone. Kto obsługuje podest bez wymaganych kwalifikacji, naraża siebie i współpracowników oraz łamie prawo, co może skutkować sankcjami ze strony odpowiednich organów. Szkody lub obrażenia spowodowane przez operatora bez stosownych uprawnień nie są objęte ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej – wszystkie roszczenia zostaną skierowane bezpośrednio przeciwko osobie, która je spowodowała.
Kto musi ukończyć szkolenie?
Podesty robocze w Niemczech mogą obsługiwać wyłącznie osoby przeszkolone, posiadające odpowiednie zaświadczenie lub certyfikat. Jak już wspomniano, nie jest to jedynie zalecenie, ale ustawowy obowiązek, który dotyczy wszystkich – niezależnie od tego, jak często pracują z podestami i w jakiej branży. Do grupy docelowej należą również osoby, które nie obsługują podestów na stałe, ale wykonują czynności wymagające ich użycia. Bez ukończonego szkolenia nie wolno nawet przestawić ani przesunąć podestu.
Aby zapisać się na szkolenie, nie jest wymagane konkretne wykształcenie ani doświadczenie zawodowe. Przydaje się jednak podstawowa wiedza techniczna, którą szkolenie pogłębi – bez niej jego treść może być trudna do zrozumienia. Uczestnicy szkolenia muszą spełniać następujące wymagania:
- ukończone 18 lat,
- sprawność fizyczna i psychiczna umożliwiająca bezpieczną obsługę,
- wystarczająca znajomość języka niemieckiego w celu zrozumienia materiałów i instrukcji bezpieczeństwa.
Po spełnieniu wszystkich wymagań i pomyślnym zdaniu egzaminu każdy uczestnik otrzymuje certyfikat, często określany jako „uprawnienie do obsługi podestu”. Dokument ten służy jako dowód kwalifikacji pracownika i odgrywa bardzo ważną rolę przy rozpatrywaniu ewentualnych szkód.
Zakres szkolenia do obsługi podestów roboczych w Niemczech
Szkolenie prowadzone przez akredytowaną instytucję obejmuje znacznie więcej niż tylko uruchamianie i sterowanie maszyną. To dobrze zorganizowany proces edukacyjny, który przygotowuje uczestników zarówno teoretycznie, jak i praktycznie do bezpiecznej pracy z różnymi typami podestów. Szkolenie nie koncentruje się wyłącznie na aspektach technicznych, lecz także na wymaganiach prawnych i przepisach bezpieczeństwa.
1. Część teoretyczna
W części teoretycznej szkolenia w Niemczech omawiane są wszystkie istotne ustawy i przepisy prawne, podstawy techniczne oraz środki bezpieczeństwa. Tematy poruszane w tej części obejmują:
- ramy prawne,
- rodzaje konstrukcji podestów roboczych,
- możliwe zagrożenia i ryzyka,
- środki bezpieczeństwa i wyposażenie ochronne,
- organizację pracy i zakres odpowiedzialności.
2. Część praktyczna
Ta część służy opanowaniu bezpiecznego i pewnego posługiwania się podestem pod nadzorem doświadczonego instruktora. W ramach ćwiczeń praktycznych uczestnicy zapoznają się m.in. z następującymi zagadnieniami:
- przygotowanie maszyny i jej kontrola przed rozpoczęciem pracy,
- rozłożenie i zabezpieczenie podestu, wysunięcie, podparcie, zapewnienie stabilności,
- uruchamianie, przemieszczanie podestu, zatrzymanie awaryjne,
- zachowanie w sytuacjach kryzysowych – jak postępować w przypadku awarii, braku prądu, usterek technicznych lub zagrożenia upadkiem.
Na zakończenie
Z podestami roboczymi w Niemczech jest podobnie jak z samochodami. Niosą one ze sobą duże ryzyko oraz odpowiedzialność, dlatego ich obsługa nie może być powierzona przypadkowym osobom. Każdy błąd może mieć poważne konsekwencje – i tak jak nie wsiadamy za kierownicę bez prawa jazdy, tak samo nie powinniśmy obsługiwać podestu bez odpowiednich uprawnień. Szkolenie do obsługi podestów roboczych w Niemczech (i nie tylko tam) należy traktować poważnie – nie tylko jako obowiązek, ale przede wszystkim jako podstawę bezpiecznej pracy.
